Wonna gm. Biskupiec

Już w zamierzchłych czasach istniała tutaj lub w pobliżu osada, gdyż nie opodal wsi, nad jeziorem Karaś, wznosi się kurhan wysokości 2,88 m, w którym znaleziono skrzynię grobową z epoki halsztackiej, zawierającą 4 urny wraz z wyposażeniem. W okresie krzyżackim istniał tu prawdopodobnie zamek obronny, w którym mieszkał komtur, gdyż zapis z 1272 roku wspomina komtura Ottona z Wonny  (Wonnenburg). Istnieje nawet przypuszczenie, że przez jakiś czas mieściła się tutaj siedziba wójtostwa, skąd przeniesiono ja do Nowego Miasta. Kościół  wzniesiono we wsi w 1625 roku.

W Wonnie na cmentarzu parafialnym znajduje się neogotycka kaplica. Jedyna pozostałość po XVII wiecznym kościele.

Kuźnia. Ruiny zlokalizowane w lasku po prawej stronie w kierunku wsi Krotoszyny.

Na polu mieszkanki Wonny, pani Kruszyk, leży ogromny głaz, którego nie da się ruszyć. Gdy się w niego uderzy słychać głuchy odgłos, świadczący o tym, że pod nim znajduje się otwarta przestrzeń. Może to właśnie piwnice zamku komtura Ottona z Wonnenburga???.

Wiadomo również, że wsi nie ominęły działania II wojny światowej . Kilka lat temu wyciągnięto z lasu koło Wonny czołg armii niemieckiej.